Viêm xoang bướm là gì? Có nguy hiểm không? Cách điều trị
Bảng tóm tắt
Viêm xoang bướm là bệnh lý phổ biến thường hay gặp phải của bệnh xoang, khiến cho người bệnh luôn trong trạng thái đau nhức và khó chịu. Cùng tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này qua bài viết dưới đây.
Viêm xoang bướm là gì? Có nguy hiểm không?
Xoang bướm là tình vùng nằm ở dưới sàng sọ, đây là vị trí sâu nhất tính từ hang mũi trở vào. Xoang gắn liền với tuyến yên cùng với tĩnh mạch hang cũng như có nhiệm vụ là cầu nối giữa dây thần kinh thị giác với động mạch cảnh trong.
Viêm xoang bướm là tình trạng hốc xoang bị viêm nhiễm, bệnh gây ra tình trạng nhức đầu và suy giảm thị lực đáng kể. Bởi cấu tạo của xoang bướm là một xoang ở vị trí trong cùng nên rất khó để theo dõi, chúng chỉ có thể nhận biết tình trạng thông qua việc nội soi hay chụp CT,…
Khi phát bệnh, viêm xoang bướm xảy ra với hai cấp độ của bệnh là cấp tính và mãn tính. Dựa theo cấu tạo, đây là xoang có sự liên kết với dây thần kinh, mắt nên chúng sẽ gây ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của người bệnh.
Viêm xoang bướm có nguy hiểm không? – Việc liên kết với dây thần kinh trung ương khiến cho xoang bướm giữ một vai trò quan trọng đối với sức khỏe.
Khi xoang bướm bị viêm nhưng không được điều trị kịp thời có thể gây ra rất nhiều BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM, ảnh hưởng trực tiếp đến người bệnh.
Trong đó, biến chứng của viêm xoang bướm thường gặp nhất đó là:
- Xương bị lão hóa nhanh và bào mòn.
- Viêm xoang mãn tính.
- Thị lực kém, suy giảm thị lực nghiêm trọng hoặc mù lòa.
- Vách ngăn mũi bị biến dạng.
- Lồi nhãn cầu, mắt chuyển động kém linh hoạt.
- Sốt cao kèm co giật, shock đột ngột cần phải cấp cứu.
Nguyên nhân gây viêm xoang bướm
Tương tự như đối với viêm xoang nói chung, nguyên nhân gây viêm xoang bướm bắt nguồn từ việc lỗ thông xoang bị bít tắc từ đó dẫn đến viêm xoang cấp và mãn tính. Điều này có thể xuất phát do vi khuẩn, virus hay tác nhân dị ứng xâm nhập vào cơ thể gây nên.
Ngoài ra, bệnh viêm xoang bướm còn do một số nguyên nhân điển hình rất phổ biến ngày nay như:
- Yếu tố môi trường: Môi trường ô nhiễm, đầy khói bụi và khí thải công nghiệp là nguyên nhân hình thành nên tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm nấm tại cơ quan hô hấp. Vi khuẩn và nấm mốc bám vào các xoang để gây bệnh.
- Bất thường về cấu trúc mũi: Cấu trúc mũi không phù hợp, bất thường sẽ khiến cho mọi chức năng hoạt động ở đây diễn ra không như mong muốn. Chúng không có khả năng bảo vệ tốt khoang mũi, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công gây viêm xoang.
- Lệch vách ngăn mũi: Vách ngăn mũi có thể bị vẹo lệch do rất nhiều yếu tố như bẩm sinh, chấn thương, hậu phẫu, tai nạn,… Điều này gây ảnh hưởng đến lỗ thông xoang, gây nhiều ảnh hưởng đến đường thở trong đó có bệnh viêm xoang.
- Biến chứng của bệnh lý: Một số bệnh lý cũng có nguy cơ kéo theo tình trạng viêm xoang bướm như polyp mũi xoang, viêm mũi vận mạch, viêm mũi dị ứng, viêm họng, viêm amidan, viêm tai giữa,…
- Bị khối u sàn sọ, ung thư vòm họng, trào ngược dạ dày thực quản, tiểu đường, rối loạn miễn dịch,…
Nhận biết dấu hiệu viêm xoang bướm
Viêm xoang bướm cũng thuộc bệnh viêm xoang nói chung nên những biểu hiện thường có sự tương đồng. Tùy thuộc vào mức độ viêm xoang mà bệnh sẽ có những dấu hiệu khác nhau. Người ta có thể nhận biết triệu chứng viêm xoang bướm thông qua các dấu hiệu như sau:
Viêm xoang bướm cấp tính
Khi viêm xoang bướm ở giai đoạn cấp tính, mức độ ảnh hưởng của bệnh đối với sức khỏe còn nhẹ tương tự như hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi thông thường.
Đôi khi viêm nặng có thể dẫn đến hiện tượng sốt nhẹ. Các triệu chứng bệnh thường diễn ra trong khoảng gần 1 tuần, dịch nhầy mũi trong thời gian này thường lỏng và có màu trong suốt.
Khi bệnh đã chuyển sang mức độ nặng hơn, dịch nhầy mũi chuyển từ trạng thái trong suốt sang đặc dính, màu trắng đục hoặc xanh. Nguyên nhân bởi vi khuẩn tăng sinh trong các hốc xoang gây viêm nhiễm trầm trọng và hình thành mủ ra kèm dịch mũi.
Việc phát hiện viêm xoang bướm ở giai đoạn cấp tính thường rất khó khăn bởi những triệu chứng bệnh lúc này tương tự như nhiều bệnh lý khác. Muốn nhận biết rõ ràng, bệnh nhân thường phải thăm khám chuyên khoa và thực hiện các phương pháp chẩn đoán có độ chính xác cao.
Viêm xoang bướm mãn tính
Khi bệnh viêm xoang bướm đã chuyển sang giai đoạn mãn tính, những biểu hiện của bệnh không diễn ra cục bộ nhưng ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe của chúng ta. Người bệnh có thể cảm nhận những dấu hiệu như sau:
- Đau đầu kéo dài
Đau nhức vùng đầu liên tục, đặc biệt là ở các vị trí như đỉnh đầu, hốc mắt là minh chứng rõ ràng nhất cho bệnh lý viêm xoang bướm mãn tính. Ngoài ra, cơn đau đầu còn có thể xuất hiện ở trán, sau lan dần ra 2 thái dương và vùng sau gáy.
Vì vùng xoang bướm gần với dây thần kinh sọ số III, VI, V1, V2, dây thần kinh trung ương nên khi hốc xoang bị viêm nhiễm, chúng ta có thể cảm nhận sự đau nhức ở vùng mặt. Những cơn đau diễn ra với tần suất ngày càng tăng và lan rộng sang các vùng lân cận.
- Hơi thở có mùi hôi
Khi bị viêm xoang, các dịch mũi có kèm theo mủ ứ đọng trong các hốc xoang lâu ngày khiến cho vi khuẩn hoạt động mạnh mẽ. Bởi các xoang thường thông với nhau và thông với tai – họng nên người bệnh luôn cảm nhận được đờm trong cổ họng, muốn khạc nhổ để tống đờm ra ngoài.
Dịch trong cổ họng cùng với vi khuẩn trong đường hô hấp có thể gây viêm nhiễm vùng họng, dẫn đến các bệnh lý như viêm amidan, viêm họng,… Kéo theo đó là tình trạng hơi thở có mùi hôi thối và khó chịu.
- Sốt cao trên 39 độ
Khi bị viêm xoang bướm ở mức độ nặng, vi khuẩn gây tổn thương niêm mạc hốc xoang và gây sốt cao. Thông thường người bệnh sẽ bị sốt cao trong khoảng 38 – 40 độ C và không ổn định.
Trong thời gian bị sốt, người bệnh có thể gặp phải những biểu hiện đi kèm như người ớn lạnh, chảy nước mũi, ho khan, mê mệt, co giật,…
- Suy giảm thị lực và khứu giác
Có lẽ bạn không hề nhận ra tình trạng suy giảm thị lực cũng như khứu giác của bản thân sau một thời gian dài bị viêm xoang bướm. Những dây thần kinh nằm rất gần nhau và gần vùng xoang, khi bị sổ mũi, nghẹt mũi lâu ngày bạn sẽ bị suy giảm khứu giác thậm chí là điếc mũi tạm thời.
Tương tự như đối với các dây thần kinh khứu giác, tình trạng viêm xoang bướm kéo dài gây suy giảm thị lực, gây các tật về mắt như nhìn đôi, mù lòa.
Ngoài các biểu hiện đặc trưng của viêm xoang bướm cấp tính và mãn tính như trên, ở một số trường hợp cũng ghi nhận những biểu hiện khác như sau:
- Mắt mờ dần, cơ thể mệt mỏi, chán ăn.
- Viêm tai giữa.
- Viêm thanh quản dẫn đến khàn tiếng, mất tiếng.
- Đau sưng răng (hàm trên).
- Suy nhược thần kinh, ngại vận động.
Viêm xoang bướm với những biểu hiện cụ thể như trên gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm lý và cuộc sống của người bệnh. Bởi vậy, việc điều trị sớm viêm xoang bướm ngay khi phát hiện những dấu hiệu đầu tiên là việc làm hoàn toàn cần thiết để giúp bảo vệ sức khỏe của chúng ta.
Cách điều trị viêm xoang bướm hiệu quả
Viêm xoang bướm nằm sâu trong xoang sàng sau rất phức tạp và chúng có liên kết với nhiều cơ quan khác nên việc điều trị dứt điểm rất khó khăn. Tuy nhiên việc phát hiện sớm bệnh, tuân thủ phương án điều trị sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình điều trị và hồi phục.
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể cũng như cơ địa cá nhân, chúng ta sẽ có những cách điều trị viêm xoang bướm khác nhau.
Hiện nay y học phát triển, việc điều trị chứng viêm xoang bướm không còn là việc làm khó khăn. Chúng ta có rất nhiều lựa chọn cho việc điều trị viêm xoang bướm với các kết quả hoàn toàn khả quan và nhanh chóng. Đó là phương pháp điều trị Tây y – Đông y hay sử dụng các mẹo nhỏ tại nhà.
Chữa bệnh theo phương pháp Tây y
Tây y là phương pháp điều trị đầu tiên được người bệnh nghĩ tới trong việc chữa trị tất cả các bệnh lý ở mức độ nặng hay nhẹ. Tây y đã được nghiên cứu nhiều năm, là một biện pháp chữa bệnh khoa học, giúp điều trị nhiều bệnh lý trong đó có viêm xoang bướm. Ưu điểm của Tây y đó là hiệu quả điều trị nhanh, chấm dứt triệu chứng lâm sàng của bệnh tốt.
Trước khi lên phác đồ điều trị chuẩn xác, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và kiểm tra một số xét nghiệm nhằm chẩn đoán bệnh. Vì xoang bướm là một xoang có vị trí đặc biệt nên những biện pháp xác định cần độ chính xác cao: Nội soi hốc mũi, chụp CT Scanner, xét nghiệm vi sinh mũi xoang, siêu âm mũi, đo thính lực đồ,…
Sử dụng thuốc uống chữa viêm xoang
Uống thuốc Tây để điều trị chứng viêm xoang bướm sẽ giúp làm giảm nhanh những triệu chứng lâm sàng của bệnh như đau đầu, hắt hơi, sổ mũi,… Phương pháp này chỉ có thể áp dụng được với tình trạng viêm xoang bướm ở mức độ nhẹ. Ngoài ra chúng còn được dùng để kiểm soát tình trạng viêm nhiễm tại các hốc xoang.
Đối với mức độ và biểu hiện bệnh, bác sĩ sẽ căn cứ để đưa ra các kết hợp thuốc uống điều trị khác nhau. Một số nhóm thuốc phổ biến thường được kê đó là:
- Thuốc kháng sinh: Penicillin, Histamin, Amoxicillin, nhóm Macroid,…
- Thuốc chống dị ứng: Fexofenadine,…
- Thuốc chống co mạch: Phenylephrine, Epinephrine,…
- Thuốc hạ sốt: Paracetamol, Clorpheniramin,…
- Thuốc thông mũi: Phenylpropanolamine,…
- Thuốc Corticoid dạng xịt, uống: Dipropionate, Budesonide,…
- Thuốc kháng viêm.
Thuốc uống Tây y điều trị có ưu điểm nhanh chóng, dễ dùng và hiệu quả cao. Tuy nhiên người ta cũng ghi nhận rằng, thuốc Tây không tốt cho sức khỏe đặc biệt là gan, thận. Vì thế chúng ta chỉ nên sử dụng chúng trong một thời gian ngắn.
Trong quá trình dùng thuốc, bạn đọc cũng cần tuân thủ đúng theo hướng dẫn và phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Không được tự ý thay đổi liều lượng hay loại thuốc sử dụng hay tự mua thuốc để điều trị tại nhà.
Phẫu thuật ngoại khoa
Trong trường hợp bệnh nặng, đã được chỉ định các biện pháp điều trị nội khoa nhưng không đáp ứng thuốc. Khi đó bệnh nhân sẽ được khuyên nên can thiệp phẫu thuật nhằm loại bỏ viêm nhiễm trong xoang.
Phẫu thuật thường xuất hiện nhiều ở trường hợp viêm xoang mãn tính. Mục đích của phẫu thuật là lưu thông lỗ khí, loại bỏ ổ viêm và dẫn lưu phức hợp lỗ thông giữa mũi và xoang.
Việc áp dụng phương pháp phẫu thuật sẽ mang đến kết quả nhanh và hiệu quả điều trị dứt điểm. Tuy nhiên việc này đòi hỏi bác sĩ chuyên môn thực hiện phải có tay nghề cao, hệ thống máy phẫu thuật hiện đại, do đó chi phí cũng không nhỏ. Người bệnh cần cân nhắc trước khi thực hiện và lựa chọn những đơn vị y tế uy tín để tiến hành.
Chữa viêm xoang bướm bằng Đông y
Trước khi Tây y ra đời, Đông y đã tồn tại hàng bao đời nay cùng song hành với sức khỏe mỗi người. Theo Đông y nhận định, chứng viêm xoang, cụ thể là viêm xoang bướm thường do tà khí, phong hàn, thấp nhiệt xâm nhập vào trong cơ thể. Cùng lúc lại gặp khi thận hư, gan yếu trong cơ thể hình thành nên viêm nhiễm.
Vì vậy, Đông y không chỉ tập trung điều trị chứng viêm xoang, mà còn cần đào sâu vào bồi bổ tạng phủ đặc biệt là gan, thận, tiêu hoá. Từ đó giúp nâng cao sức khỏe toàn diện, tiêu diệt vi khuẩn và phòng ngừa bệnh tái phát.
Những bài thuốc Đông y được kết tinh từ cây cỏ tự nhiên, qua bàn tay bốc thuốc khéo léo của các lương y, gia giảm thành phần để tối ưu công dụng điều trị sao cho phù hợp nhất. Thuốc được sắc theo phương pháp truyền thống để đảm bảo tối đa những dược tính trong thảo dược.
Một số loại dược liệu tự nhiên có công dụng tiêu viêm, kháng khuẩn, giải trừ độc tố, thanh nhiệt mát gan thường được dùng nhiều trong các bài thuốc Đông y chữa viêm xoang bướm. Có thể kể đến như: Kim ngân cành, Diệp hạ châu, Sài đất, Hạ khô thảo, Ké đầu ngựa, Cam thảo, Bồ Công anh, Gắm, Cà độc dược, Hy thiêm,…
Chính bởi bắt nguồn từ các thảo dược tự nhiên, các bài thuốc Đông y rất được lòng người dùng bởi độ an toàn, lành tính và không tác dụng phụ của chúng. Tuy nhiên Đông y có nhược điểm nhỏ đó là thời gian để thuốc phát huy tác dụng thường chậm, do đó người bệnh cần hết sức kiên trì trong quá trình điều trị để có được kết quả tốt nhất.
Chữa viêm xoang bướm đơn giản với mẹo dân gian tại nhà
Ngoài phương pháp Tây y, Đông y điều trị viêm xoang bướm, cha ông ta từ xưa đã có nhiều mẹo chữa chứng viêm xoang tại nhà bằng nguyên liệu tự nhiên sẵn có và đơn giản. Mặc dù chưa được khoa học chứng minh hiệu quả nhưng thông qua những phản hồi của người bệnh đã sử dụng cho thấy chúng có công hiệu trong việc điều trị.
Bạn đọc có thể áp dụng một số cách chữa sau để cải thiện tình trạng viêm xoang bướm tại nhà:
- Xông hơi chữa viêm xoang bướm
Xông hơi trị viêm xoang bướm với nước nóng thông thường hoặc xông hơi với tinh dầu rất tốt cho người bị viêm xoang. Bạn chỉ cần sử dụng một bát nước nóng vừa đủ, thêm 1 – 2 giọt tinh dầu quế, bạc hà hay bạch đàn,… rồi chùm khăn kín đầu để tiến hành xông.
Bạn cố gắng hít hơi nóng bốc lên bằng mũi và thở nhẹ nhàng ra bằng miệng để hơi nước có thể lan sâu vào các hốc xoang. Chúng sẽ giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại đang trú ngụ, làm thông thoáng đường thở và loãng dịch đờm. Nhờ đó người bệnh sẽ bớt cảm giác đau nhức, khó chịu vùng mũi và giảm dịch mũi.
Thực hiện kiên trì phương pháp xông hơi 2 lần/ ngày đều đặn đến khi những triệu chứng của bệnh giảm bớt. Lưu ý nhỏ rằng bạn không nên để mặt quá sát gần bát nước nóng để tránh bị kích ứng da mặt hoặc gây bỏng.
- Dùng nước muối sinh lý để rửa xoang
Nước muối sinh lý cũng là một biện pháp tốt để điều trị viêm xoang bướm bởi nước muối có khả năng tiêu viêm, sát trùng và diệt khuẩn rất tốt. Người bệnh có thể sử dụng nước muối sinh lý mua tại hiệu thuốc hay nước muối tự pha loãng tại nhà đều được.
Sử dụng nước muối sinh lý để nhỏ vào vùng mũi rồi sau đó xì mũi thật mạnh để làm sạch vùng mũi xoang. Thực hiện lần lượt ở cả 2 bên mũi để giúp tống dịch nhầy cùng vi khuẩn ra khỏi xoang, làm thông thoáng đường thở tốt hơn.
- Gừng tươi và hành
Gừng tươi, hành đều là những gia vị xuất hiện hầu hết trong các món ăn, chúng có vị cay hăng, tính ấm và có công dụng giúp làm ấm đường thở, tiêu diệt vi khuẩn, giảm viêm,… Bạn đọc có thể sử dụng gừng và hành đem giã nhuyễn rồi vắt lấy nước cốt, sau đó thoa lên mũi trong khoảng 30 phút rồi rửa lại mũi với nước muối.
Bài thuốc này cần được thực hiện mỗi ngày, kiên trì làm 2 lần và liên tục trong khoảng 2 tuần để thấy rõ hiệu quả mà nó mang lại trong điều trị viêm xoang bướm.
- Kết hợp tỏi + mật ong
Cả tỏi và mật ong đều có khả năng kháng viêm, tiêu diệt vi khuẩn, giảm sưng rất tốt. Nếu bạn kết hợp 2 nguyên liệu này với nhau, hiệu quả mà chúng mang lại trong điều trị viêm xoang bướm là vô cùng tốt.
Bệnh nhân chuẩn bị tỏi tươi, mật ong nguyên chất. Tỏi mang đi giã nhuyễn rồi đem trộn với mật ong. Người dùng sử dụng hỗn hợp này để thoa lên mũi trong khoảng 1 tiếng rồi rửa lại với nước ấm sạch. Kiên trì áp dụng 2 lần/ ngày và liên tục cho đến khi viêm xoang giảm bớt.
Bạn cần lưu ý rằng, những phương pháp điều trị viêm xoang tại nhà chỉ có công hiệu đối với trường hợp viêm xoang bướm nhẹ và ở giai đoạn cấp tính.
Chúng cũng không có khả năng thay thế phương pháp điều trị khoa học mà chỉ giúp giảm bớt sự trầm trọng của các triệu chứng. Vì thế, người bệnh không nên coi đây là cách điều trị chính và cần phải thăm khám bác sĩ chuyên khoa để nhận biết bệnh chính xác nhất.
Cách phòng ngừa bệnh viêm xoang tái phát
Viêm xoang bướm là bệnh lý gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, chúng rất khó để nhận biết chính xác trong thời gian mới khởi phát. Do đó việc tìm hiểu rõ bệnh và nắm bắt các biện pháp phòng ngừa là việc làm hoàn toàn cần thiết. Chúng ta cần thực hiện các biện pháp sau:
- Vệ sinh vùng mũi, họng và đặc biệt là các xoang một cách thường xuyên. Bạn nên sử dụng nước muối loãng hoặc nước muối sinh lý để rửa nhằm tránh vi khuẩn tăng sinh.
- Tránh xa những tác nhân có thể khiến viêm xoang bướm trở nên trầm trọng hơn như thời tiết, bụi bẩn, ô nhiễm, phấn hoa,…
- Đeo khẩu trang kỹ càng khi đi ra ngoài đường để tránh khói bụi có thể xâm nhập vào bên trong đường thở.
- Vệ sinh môi trường sống thường xuyên, chăm giặt chăn ga gối đệm, giữ nhà cửa thông thoáng để loại bỏ nấm, virus hay tác nhân gây bệnh.
- Hạn chế việc tiếp xúc với những người đang mắc các bệnh về hô hấp như viêm họng, viêm mũi dị ứng, cảm cúm,…
- Luôn giữ ấm đường thở đặc biệt là vào mùa lạnh, không nên nằm điều hòa khi không cần thiết để tránh không khí lạnh khô xâm nhập vào đường thở.
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung nhiều dưỡng chất, vitamin, chất xơ, đạm để nâng cao sức khỏe và hệ miễn dịch.
- Tập luyện thể dục và vận động thường xuyên, bạn nên luyện hít thở sâu để tốt cho đường thở và lọc sạch phổi, hốc xoang.
- Uống đầy đủ nước mỗi ngày từ 2 lít để thúc đẩy hoạt động trao đổi chất của cơ thể, đồng thời duy trì độ ẩm niêm mạc mũi từ đó giảm kích ứng.
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm tình trạng viêm xoang và điều trị ngay để tránh biến chứng nghiêm trọng về sau.
Viêm xoang bướm có ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, tâm lý và cuộc sống của chúng ta. Tuy nhiên chúng sẽ không gây hại nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Ngoài ra cũng cần phải kết hợp với lối sống lành mạnh, ngủ nghỉ đúng giờ, tránh xa các chất kích thích để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Nếu bạn đang bị viêm xoang bướm ở mức độ nhẹ, hãy nhanh chóng đến các cơ sở y tế để thăm khám, chẩn đoán bệnh và nhận phác đồ điều trị phù hợp. Chúc các bạn chóng khỏe!
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!