Viêm mũi xoang xuất tiết: Nguyên nhân và cách điều trị
Viêm mũi xoang xuất tiết có thể xảy ra ở tất cả mọi lứa tuổi, gây nhiều ảnh hưởng xấu sức khỏe và hoạt động thường ngày. Bạn đã nắm được bao nhiêu thông tin về bệnh lý này? Phải làm sao để giải quyết bệnh triệt để nhất? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm ra câu trả lời.
Viêm mũi xoang xuất tiết là bệnh gì?
Viêm mũi xoang xuất tiết là tình trạng lớp niêm mạc của xoang mũi và vòm họng bị nhiễm trùng, dẫn đến sưng tấy cũng như tồn đọng chất dịch nhầy. Chất dịch nhầy này sau đó có thể được thải ra ngoài theo hốc mũi, nó thường có màu trong suốt hoặc vàng nhạt, đặc và dính nhớp.
Bệnh lý này xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến hơn cả là các đối tượng có hệ miễn dịch và sức đề kháng yếu, ví dụ như trẻ em, người cao tuổi, người bị suy dinh dưỡng, người mắc các bệnh suy giảm miễn dịch,…
Tình trạng viêm nhiễm có thể kéo dài từ 5-7 ngày, sau đó sẽ dần dần thuyên giảm. Nhưng nếu bệnh không được điều trị đúng cách, nó có thể diễn tiến dai dẳng hơn và trở thành dạng mãn tính.
Nguyên nhân, triệu chứng viêm mũi xoang xuất tiết
Nguyên nhân gây ra tình trạng viêm mũi xoang xuất tiết khá đa dạng. Trong đó, nổi bật nhất là các yếu tố sau:
- Do nhiễm trùng
Có thể nói rằng, đây là nguyên nhân viêm xoang phổ biến hàng đầu của bệnh và thường do các vi khuẩn, virus cảm lạnh, cúm gây ra. Khi các loại vi khuẩn, virus có hại này tấn công cơ thể, chúng sẽ làm sưng viêm các mô bên trong mũi và khiến chất nhầy sản xuất ra nhiều hơn.
Hậu quả là quá trình lưu thông khí vào các xoang bị gián đoạn, tắc nghẽn, cuối cùng gây ra nhiễm trùng đường hô hấp trên và viêm mũi xoang xuất tiết.
- Các chất kích thích bên ngoài môi trường
Môi trường không khí bị ô nhiễm bởi khói bụi, các chất hóa học có mùi khó chịu (nước tẩy móng tay, thuốc xịt trừ sâu bọ, chất tẩy rửa gia dụng và chất khử trùng) có thể gây ra tình trạng sưng niêm mạc mũi và tắc nghẽn chất dịch nhầy. Nếu để lâu, nó dễ có khả năng phát triển thành nhiễm trùng do sự lưu thông khí đến xoang mũi bị suy giảm.
- Sự thay đổi nhiệt độ trong môi trường
Nhiệt độ môi trường tăng hoặc giảm đột ngột, kèm theo đó là sự bất ổn của độ ẩm không khí có thể nguyên nhân dẫn đến viêm mũi xoang xuất tiết. Khi thời tiết giao mùa hay trở trời, cơ thể thường nhạy cảm hơn, mũi khô hơn, từ đó dễ gây ra tình trạng viêm sưng và tiết dịch nhầy trong khoang mũi.
Viêm mũi xoang xuất tiết có các triệu chứng khá tương đồng với các bệnh lý hô hấp khác. Nhưng tình trạng này sẽ đặc trưng hơn với các biểu hiện sau đây:
- Dịch mũi tiết ra với số lượng nhiều bất thường, kèm theo đó là màu sắc từ trong suốt trở nên vàng đục hoặc vàng xanh. Hiện tượng này có thể kéo dài trên 7 ngày.
- Cảm giác chóng mặt xây xẩm, có thể xuất hiện tình trạng sốt nóng hoặc sốt lạnh. Sổ mũi, hắt hơi và ho trong một thời gian dài.
- Cảm giác đau ở mặt, trán và hàm. Các cơn đau có thể lan rộng ra sau đầu, sau gáy rất khó chịu.
- Hiện tượng khó thở, tắc một hoặc cả hai bên mũi do chất dịch nhầy quá nhiều.
- Do niêm mạc mũi bị sưng viêm nên người bệnh có thể nhận thấy mũi của mình như nở ra và to hơn.
Viêm mũi xoang xuất tiết có nguy hiểm không?
Viêm mũi xoang xuất tiết không chỉ gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt đời sống thường ngày mà còn có thể mang lại nhiều biến chứng khó lường và nguy hiểm. Chúng bao gồm:
- Viêm mô tế bào hốc mắt: Do xoang mũi nằm rất gần với vị trí hốc mắt, nên nếu để vi khuẩn viêm nhiễm lây lan sẽ dễ dẫn đến tình trạng viêm mô tế bào hốc mắt. Bệnh có các biểu hiện như phù vùng mắt, đau nhức và sốt cao.
- Áp xe hốc mắt: Áp xe hốc mắt chiếm đến hơn 70% trong số các biến chứng có thể gây ra bởi viêm mũi xoang xuất tiết. Tình trạng này có thể khiến người bệnh bị sưng phù quanh mắt, nhãn cầu lồi ra và suy giảm thị lực nhanh chóng.
- Viêm màng não hoặc áp xe não: Hai dạng biến chứng này thường khá hiếm gặp. Khi vi khuẩn gây hại từ xoang mũi tấn công lên trung khu thần kinh có thể gây ra viêm màng não hoặc áp xe não. Hệ quả là người bệnh cảm thấy đau đầu dữ dội, trạng thái ý thức rối loạn, co giật, người lịm dần, sợ ánh sáng mạnh,…
Biện pháp điều trị viêm mũi xoang xuất tiết
Khi nhận thấy các dấu hiệu đầu tiên của viêm mũi xoang xuất tiết như chảy nước mũi, đau vùng mặt,..người bệnh cần nhanh chóng đi khám tại bệnh viện. Việc điều trị có đem lại hiệu quả tốt hay không phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân, mức độ viêm nhiễm và độ tuổi của bệnh nhân.
Dưới đây là các biện pháp chữa trị thường được áp dụng nhất:
Các mẹo điều trị viêm mũi xoang xuất tiết tại nhà
Người bệnh có thể áp dụng các mẹo điều trị tại nhà với bệnh viêm mũi xoang xuất tiết ở giai đoạn đầu, nhằm cải thiện một số các triệu chứng khó chịu và vệ sinh vùng hốc mũi.
- Dùng nước muối sinh lý: Các loại nước muối sinh lý với nồng độ natri clorid 0.9% giúp rửa sạch hốc và khoang mũi nhẹ nhàng, tiêu diệt các vi khuẩn gây hại. Người bệnh nên tìm mua nước muối sinh lý ở các nhà thuốc uy tín và dùng nhỏ mũi đều đặn hàng ngày.
- Đắp khăn ấm: Nếu viêm mũi xoang xuất tiết gây ra triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi và đau vùng mặt khó chịu, người bệnh có thể thử áp dụng biện pháp đắp khăn ấm. Nhúng khăn vào nước ấm, sau đó vắt khô rồi đắp lên mặt. Hơi nước ấm sẽ giúp giảm đau và thông mũi tức thời, đem lại cảm giác dễ chịu.
- Uống trà gừng: Các loại trà thảo mộc nói chung và trà gừng nói riêng thường có tác dụng giảm đau rất hiệu quả. Không những vậy, trong củ gừng còn chứa nhiều chất chống viêm, chống oxy hóa, giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Nếu có cả đờm nhầy trong họng, trà gừng sẽ làm loãng nó và đẩy nó ra ngoài nhanh hơn. Có thể kết hợp thêm các nguyên liệu khác để nâng cao hiệu quả
Chữa viêm mũi xoang xuất tiết bằng thuốc Tây y
Phương pháp điều trị bằng thuốc Tây y được nhiều người bệnh ưa chuộng bởi vì tác dụng nhanh chóng, cách dùng đơn giản và không tốn thời gian chuẩn bị.
Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng các loại thuốc tân dược, bệnh nhân cũng cần lưu ý tuần thủ đúng theo chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ.
Đối với bệnh viêm mũi xoang xuất tiết, các bác sĩ sẽ kê cho người bệnh những loại thuốc sau:
- Các loại thuốc xịt mũi có chứa corticosteroids: Đây đều là những loại thuốc dạng xịt dễ sử dụng và đem lại hiệu quả nhanh chóng. Chúng giúp ngăn ngừa viêm nhiễm lan rộng cũng như tiêu diệt các vi khuẩn gây hại trong xoang mũi. Ví dụ: fluticasone, budesonide, mometasone, beclomethasone,…
- Các loại thuốc làm thông mũi: Các loại thuốc thông mũi thường thuộc danh mục thuốc không cần kê đơn nhưng để đảm bảo an toàn, người bệnh nên dùng theo chỉ định của bác sĩ. Thuốc thông mũi sẽ khiến người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn, giảm áp lực trong khoang mũi và làm loãng chất dịch nhầy. Một số loại thuốc thường dùng: phenylephrine, pseudoephedrine,…
- Thuốc kháng sinh chẹn histamin H1: Các loại thuốc này có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây viêm mũi xoang xuất tiết đồng thời ức chế khả năng sản sinh chất nhầy trong mũi của cơ thể. Người bệnh cần sử dụng thuốc kháng sinh chẹn histamin H1 theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Ví dụ: diazolin, suprastin, demerol,..
- Các thuốc kháng viêm không steroids: Nếu các cơn đau vùng mặt, má khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, có thể dùng bổ sung thêm cả các thuốc kháng viêm không steroids để giảm thiểu triệu chứng này. Ví dụ: paracetamol, ibuprofen, aspirin, naproxen,…
Bài thuốc Đông y trị viêm mũi xoang xuất tiết
Đông y dùng lý thuyết quy kinh Tỳ, Thận, Phế, Can, Tâm và nhân tố chính tạo nên năng lượng của con người là “nguyên khí”. Vì thế, khi vệ kính và chính khí bị chặn lại bởi các tà độc như phong hàn thì có thể rất dễ suy yếu và có thể khiến tình trạng viêm mũi xoang kèm xuất tiết xảy ra.
Người bệnh có thể sử dụng thêm các bài thuốc Đông y để điều trị viêm mũi xoang xuất tiết. Tuy nhiên, cần tham khảo sự tư vấn của bác sĩ chuyên môn trước đó, cũng như đảm bảo không dùng các loại thuốc điều trị bệnh nào khác trong quá trình điều trị bằng Đông y
Một số bài thuốc Đông y trị viêm mũi xoang xuất tiết có thể tham khảo như sau:
- Bài thuốc thứ nhất: Bài thuốc này thích hợp dùng trong điều trị bệnh viêm mũi xoang có xuất tiết khi thay đổi tiết trời hoặc do môi trường ô nhiễm.. Các dược liệu trong bài thuốc bao gồm: hoàng kỳ, khương hoạt, quế chi, phòng phong, hoàng phong, sinh khương, hoài sơn, táo đỏ, xuyên khung, ké đầu ngựa, bạch thược,..được đem sắc lấy nước thuốc dùng trong ngày.
- Bài thuốc thứ hai: Bài thuốc thứ hai có tác dụng điều trị viêm mũi xoang do phong hàn, giúp thanh lọc hàn nhiệt trong cơ thể và tiêu trừ chất nhầy hiệu quả. Bạn sử dụng các thảo dược bạc hà, cam thảo, bạch chỉ, ké, khương hoạt, phòng phong, cát cánh, tân di và kinh giới đêm sắc lấy nước thuốc dùng uống trực tiếp là được.
- Tiêu xoang linh dược thang: Gồm các nguyên liệu như xuyên khung, tế tân, bạch chỉ, thục địa, kỷ tử, tang diệp và một số thành phần thảo dược khác. Có thể dùng dưới nhiều dạng như thuốc xịt, thuốc xông, cao thuốc, ….Tùy từng trường hợp và nhu cầu của người bệnh mà chỉ định dùng dạng thuốc phù hợp. Cần chú ý dùng theo đúng mức liều và chỉ định của bác sĩ để bệnh dứt điểm hoàn toàn.
Chăm sóc và phòng ngừa bệnh viêm mũi xoang xuất tiết
Việc chăm sóc cũng như phòng ngừa bệnh viêm xoang mũi xuất tiết cũng là điều rất quan trọng. Theo các bác sĩ, người bệnh nên lưu ý những vấn đề sau:
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Việc nghỉ ngơi đầy đủ có thể giúp cơ thể “đánh bại” những vi khuẩn, virus ngoại lai xâm hại cũng như tăng tốc độ hồi phục của sức khỏe. Chú ý chọn các loại gối đầu có độ mềm vừa đủ và kê cao gối khi ngủ để giảm tình trạng nghẹt mũi gây khó thở.
- Bổ sung chất lỏng: Đừng bao giờ bỏ quên chất lỏng trong danh sách những điều cần làm khi chăm sóc bệnh nhân viêm mũi xoang xuất tiết. Chất lỏng giúp thanh lọc cơ thể, loại bỏ vi khuẩn ra khỏi cơ thể, làm loãng chất dịch nhầy và tăng tốc độ hồi phục hệ miễn dịch. Có thể sử dụng các loại nước khoáng, nước ép trái cây tươi, trà thảo mộc và tránh xa cà phê, rượu bia.
- Vệ sinh không gian sống: Môi trường ô nhiễm với bụi bẩn, nấm mốc có thể là nguyên nhân gây ra viêm nhiễm mũi xoang kèm xuất tiết. Chính vì vậy, nên dành thời gian vệ sinh không gian sống xung quanh, thay mới rèm cửa và ga giường, trồng nhiều cây xanh,..Đồng thời, nên lắp đặt thêm các máy tạo ẩm để tránh bị khô khoang mũi khi thời tiết thay đổi.
- Bảo vệ bản thân khi ra ngoài: Môi trường bên ngoài là nơi có chứa nhiều khói bụi, chất thải hóa học,..không tốt cho sức khỏe, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay còn xuất hiện nhiều tác nhân nguy hiểm. Vì vậy, nên sử dụng khẩu trang y tế mỗi khi ra ngoài và rửa tay sạch sẽ hàng ngày với xà phòng diệt khuẩn.
Bài viết trên đây hy vọng đã mang đến cho người bệnh thông tin bổ ích liên quan đến bệnh lý viêm mũi xoang xuất tiết. Để đảm bảo sức khỏe và ngăn ngừa bệnh lý hô hấp này, hãy nhớ tăng cường rau xanh, hoa quả tươi trong bữa ăn hàng ngày và đều đặn luyện tập thể dục thể thao nâng cao sức đề kháng mỗi ngày.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!