Viêm họng cấp ở người lớn: Nguyên nhân và cách điều trị
Viêm họng cấp ở người lớn là bệnh lý hô hấp phổ biến có thể xuất hiện vào mọi thời điểm trong năm. Đặc biệt, vào thời điểm giao mùa, bệnh dễ xuất hiện hơn gây phiền toái và mệt mỏi cho người bệnh. Vậy, nguyên nhân của viêm họng cấp do đâu và điều trị thế nào đúng cách?
Viêm họng cấp ở người lớn là gì?
Viêm họng cấp tính là gì? Đây là tình trạng lớp niêm mạc bị phù nề, viêm nhiễm, tổn thương đột ngột và kéo dài không quá một tuần. Nội soi họng phát hiện liên bào, tuyến nhầy và các nang lympho xuất hiện trên niêm mạc.
Bệnh được chia làm 3 nhóm chính bao gồm:
- Viêm họng không đặc hiệu: Bao gồm viêm họng đỏ, viêm tấy amidan và viêm họng trắng.
- Viêm họng đặc hiệu: Có thể do bạch hầu hoặc viêm họng vincent.
- Viêm họng do các bệnh về máu.
Không chỉ người lớn, viêm họng cấp có thể xuất hiện ở nhiều độ tuổi khác nhau và nguy hiểm hơn ở trẻ nhỏ. Thời gian và hiệu quả điều trị bệnh phụ thuộc lớn vào thời điểm phát hiện và phác đồ chữa bệnh.
Nguyên nhân gây viêm họng cấp ở người lớn
Nguyên nhân gây viêm họng cấp được chia thành 2 nhóm khác nhau, bao gồm: Có nhiễm trùng và không nhiễm trùng.
Viêm họng cấp do nhiễm trùng
Số liệu thống kê y tế cho thấy, có đến 80% trường hợp viêm họng cấp ở người lớn xảy ra do vi khuẩn, virus xâm nhập vào đường hô hấp:
- Virus: Chủ yếu là Adenovirus, Herpes simplex, Epstein-Barr, virus cúm,… Tùy từng loại virus sẽ khiến người bệnh gặp phải triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, triệu chứng phổ biến nhất vẫn là đau họng, nổi hạch ở cổ, sốt, ho,…
- Vi khuẩn: Thường gặp là liên cầu khuẩn type A. Người bệnh gặp phải triệu chứng nổi hạch, xuất hiện mủ ở amidan và xuất hiện nguy cơ biến chứng thấp tim, hở van tim.
Để xác định nguyên nhân gây viêm họng cấp ở người lớn là do vi khuẩn hay virus, bệnh nhân cần đến bệnh viện làm các xét nghiệm theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Viêm họng cấp không nhiễm trùng
Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học kết hợp với điều kiện môi trường sống cũng có thể trở thành nguyên nhân gây viêm họng cấp ở người lớn. Dưới đây là những yếu tố nguy cơ mà người bệnh cần chú ý:
- Cơ thể bị nhiễm lạnh do tắm khuya, dầm mưa hay ngủ dưới điều hòa có nhiệt độ thấp.
- Thường xuyên sử dụng các chế phẩm có hại với đường hô hấp như: Rượu, bia, thuốc lá, đồ uống công nghiệp có gas, nhiều cồn,…
- Điều kiện sống, môi trường làm việc nhiều khói bụi, ô nhiễm khiến hệ thống hô hấp bị tổn thương gây viêm sưng họng.
- Thường xuyên ăn đồ ăn công nghiệp có hóa chất bảo quản hoặc món ăn quá cay nóng, dầu mỡ khiến niêm mạc họng bị tổn thương.
- Người bệnh mắc phải một số bệnh lý khác có thể gây tổn thương cấp đến họng như: trào ngược dạ dày thực quản, viêm mũi, viêm xoang,…
Dựa trên thông tin về nguyên nhân gây viêm họng cấp ở người lớn trên đây, hy vọng bạn sẽ có phương án phòng ngừa thích hợp cho bản thân và gia đình.
Triệu chứng nhận biết bệnh viêm họng cấp
Viêm họng cấp ở người lớn có thể nhận biết thông quá một số dấu hiệu như:
- Đau họng: Đây là triệu chứng đầu tiên mà người bệnh có thể cảm nhận được. Niêm mạc họng sưng, nóng, đỏ và gây đau khi nuốt, nói chuyện hay ho.
- Sốt: Là triệu chứng đặc trưng mỗi khi cơ thể có hiện tượng viêm nhiễm. Nhiệt độ cơ thể tăng cao kích thích hoạt động miễn dịch mạnh mẽ, tăng cường hiệu quả tiêu diệt vi khuẩn, virus gây bệnh. Tuy nhiên, sốt cao có thể gây mất nước, điện giải, co giật nếu không xử lý đúng cách.
- Ho: Ho là phản ứng của cơ thể nhằm đẩy dịch nhầy và vi khuẩn ra khỏi đường hô hấp. Ban đầu là ho khan, sau đó, khi dịch nhầy tích tụ sẽ gây ra ho đờm. Trường hợp viêm họng nặng, mao mạch bị vỡ có thể dẫn đến hiện tượng ho ra máu.
- Sưng amidan: Amidan thực chất là một tổ chức lympho giữ vai trò tiêu diệt vi khuẩn, virus khi xâm nhập vào hầu họng. Trường hợp viêm họng cấp tính ở người lớn, amidan sẽ sưng đỏ kèm theo mảng màu trắng bám xung quanh.
Ngoài các triệu chứng chính trên, người bệnh xuất hiện tình trạng ngạt mũi, khó thở, tưa lưỡi, mất giọng,… Theo các chuyên gia, khi thấy biểu hiện bất thường, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm nhất có thể.
Cách điều trị viêm họng cấp tính ở người lớn
Phác đồ điều trị viêm họng cấp ở người lớn được xác định sau khi bệnh nhân được bác sĩ thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết. Sau khi xác định được nguyên nhân gây bệnh viêm họng cấp tính, bác sĩ có thể định hướng cho người bệnh các phương án điều trị khác nhau gồm: Tây y, Đông y và mẹo dân gian điều trị tại nhà.
Dùng thuốc Tây điều trị viêm họng cấp
Tây y là phương pháp điều trị viêm họng cấp phổ biến nhất hiện nay. Biện pháp này giúp người bệnh kiểm soát nhanh triệu chứng để hạn chế tối đa ảnh hưởng của bệnh đến chất lượng công việc.
Phác đồ thuốc Tây thông thường phải đảm bảo được 2 yếu tố: Giảm nhanh triệu chứng và tiêu diệt nguyên nhân. Các thuốc được sử dụng phổ biến gồm có:
- Paracetamol/ NSAIDs: Thuốc có tác dụng giảm sốt và giảm nhanh các cơn đau trong mức độ nhẹ đến vừa.
- Viên ngậm Tyrothricin: Giúp sát khuẩn, hạn chế tình trạng viêm ngay tại trên niêm mạc họng.
- Kháng sinh nhóm penicillin, beta lactam (amoxicillin. ampicillin) hoặc cephalosporin thế hệ 1,2 (cefuroxim, cephalexin,…): Giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.
- Thuốc bù điện giải oresol: Giúp bù nước điện giải mất đi khi cơ thể bị sốt cao.
Thuốc Tây điều trị viêm họng cấp ở người lớn được bán rộng rãi ở hiệu thuốc. Tuy nhiên, người bệnh không được tự ý mua về uống mà chỉ sử dụng khi có hướng dẫn của bác sĩ.
Cách chữa viêm họng cấp tính bằng Đông y
Trong Đông y, viêm họng cấp tính ở người lớn có căn nguyên từ phong hàn, dịch độc gây nên. Cơ chế điều trị bệnh dựa trên tác dụng thanh nhiệt, tiêu độc, sơ can giải biểu và tiêu đàm hóa ứ.
Các bài thuốc Đông y sử dụng dược liệu 100% tự nhiên, gia giảm thành phần linh hoạt và phù hợp với cơ địa của từng người. Chính vì thế khi sử dụng, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm về độ an toàn, không tác dụng phụ của các bài thuốc này.
Kinh giới, cát cánh, ngưu bàng tử, sinh địa, xạ can, bạc hà, kim ngân hoa… cùng vô số dược liệu khác được kết hợp, gia giảm tùy theo từng cơ sở y học cổ truyền, nhà thuốc đông y.
Ưu điểm của điều trị Đông y là sử dụng thảo dược tự nhiên nên an toàn, lành tính và hạn chế được tối đa tác dụng phụ. Tuy nhiên, thuốc có tác dụng chậm nên người bệnh cần kiên trì thực hiện đủ liệu trình được hướng dẫn. Bên cạnh đó, quy trình chế biến thuốc Đông y cũng phức tạp hơn. Vậy nên, bệnh nhân cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định lựa chọn phương pháp điều trị này.
Điều trị viêm họng cấp ở người lớn bằng mẹo dân gian tại nhà
Việc phối hợp các mẹo dân gian với thuốc chữa bệnh giúp tăng cường hiệu quả và rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Dưới đây là một số phương pháp được nhiều người áp dụng và cho hiệu quả khả quan.
Dùng nước chanh gừng
- Bạn cần chuẩn bị sẵn bột gừng khô để áp dụng phương pháp này.
- Bột gừng khô với nước cốt chanh được phối với nhau theo tỉ lệ 1:1.
- Sau đó, bạn hòa hỗn hợp này cùng với nước ấm và súc miệng mỗi ngày.
Nước chanh gừng giúp giảm sưng, phù nề từ đó cải thiện tình trạng đau rát họng.
Dùng tỏi:
Thành phần Allicin trong củ tỏi có hoạt tính kháng sinh giúp diệt khuẩn, kháng viêm. Bên cạnh đó, hàm lượng vitamin C dồi dào trong tỏi giúp tăng cường đề kháng tự nhiên.
- Bạn chỉ cần nướng chín 1 củ tỏi trong khoảng 15 phút.
- Sau đó, bóc vỏ rồi đập dập trộn cùng 2 thìa mật ong.
- Đổ thêm nước vào hỗn hợp này và đun đến khi thu được hỗn hợp có độ sánh mịn thì ngừng.
- Uống 3 thìa/ ngày giúp cải thiện hiệu quả tình trạng viêm họng cấp ở người lớn.
Rau diếp cá
Rau diếp cá giúp kháng viêm, ức chế vi khuẩn phát triển và làm dịu niêm mạc họng. Vậy nên, trường hợp viêm họng cấp ở người lớn chỉ cần uống rau diếp cá sẽ thấy triệu chứng thuyên giảm. Cách làm như sau:
- Bạn lấy 1 nắm rau diếp cá giã nhuyễn rồi thêm nước vo gạo.
- Đem hỗn hợp này đun sôi trong 20 phút rồi uống sau trước bữa cơm 1 tiếng.
Biện pháp phòng ngừa chứng viêm họng cấp ở người lớn
Để phòng ngừa viêm họng cấp ở người lớn, bạn có thể áp dụng một số cách thức sau:
- Chú ý vệ sinh răng miệng vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng sau khi thức dậy. Sau khi đánh răng, bạn nên dùng nước muối sinh lý và hạn chế dùng nước súc miệng có nồng độ cồn cao.
- Người hay bị viêm họng cấp nên tắm và vệ sinh răng miệng bằng nước ấm. Sau khi tắm nên lau khô người và không nên dùng quạt hoặc điều hòa ngay lập tức.
- Vào thời điểm giao mùa trong năm, bệnh nhân cần chủ động áp dụng các biện pháp bảo vệ cơ thể nói chung và đường hô hấp nói riêng.
- Luôn giữ gìn môi trường sống và làm việc sạch sẽ, thông thoáng.
- Thăm khám sớm nếu thấy cơ thể xuất hiện dấu hiệu của viêm họng cấp.
- Sau khi thăm khám cần tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của nhân viên y tế và tái khám đúng lịch hẹn.
- Trường hợp viêm họng cấp ở người lớn do virus, bệnh nhân không cần uống thuốc kháng sinh mà cần áp dụng biện pháp vệ sinh hầu họng và chủ động sử dụng biện pháp tăng cường đề kháng.
- Khi bị viêm họng cấp, người bệnh không nên nói quá to hoặc nói liên tục trong thời gian dài.
- Các loại nước uống chứa cồn, gas hay nước ngọt công nghiệp có thể làm tổn thương niêm mạc. Vậy nên, người bệnh cần tiết chế sử dụng.
- Những người có tiền sử bị viêm họng cấp tái phát nhiều lần cần chủ động tập luyện thể thao để rèn luyện thể lực, nâng cao sức đề kháng.
- Dành thời gian nghỉ ngơi điều độ, tránh thức quá khuya hoặc làm việc quá áp lực làm tái phát các bệnh lý dạ dày dẫn đến viêm họng cấp.
Trên đây là thông tin cơ bản nhất về bệnh viêm họng cấp ở người lớn. Hy vọng sau những chia sẻ của chúng tôi, bạn đọc đã nắm được thông tin cần thiết về căn bệnh này và định hướng được cách giải quyết phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!