Viêm amidan ở người lớn: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị hiệu quả
Viêm amidan ở người lớn thường ít gặp hơn so với trẻ nhỏ. Nguyên nhân là do người trưởng thành có hệ miễn dịch và sức đề kháng tốt hơn. Tuy nhiên, bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày. Do đó bạn tuyệt đối không nên thờ ơ, hãy chủ động tìm hiểu những thông tin cơ bản nhất về bệnh qua bài viết sau!
Viêm amidan ở người lớn là gì? Bệnh có nguy hiểm không?
Amidan là bộ phận nằm tại ngã ba hầu họng, giữ vai trò như một tấm “lá chắn” để bảo vệ hệ hô hấp trước những tác nhân có hại từ môi trường. Viêm amidan ở người lớn xảy ra do các loại vi khuẩn, virus xâm nhập vào hệ hô hấp, gây sưng viêm, sung huyết và xuất tiết các khối amidan.
Amidan bị viêm sẽ trở nên sưng đỏ, làm đau rát họng và cản trở hoạt động ăn uống, nói chuyện của người bệnh. Nếu không được chữa trị kịp thời, ổ viêm amidan ở người lớn có thể bị nhiễm trùng làm ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận.
Theo thống kê, viêm amidan là bệnh lý thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là những trẻ chưa bước qua tuổi 15. Tuy nhiên, đây cũng là một bệnh lý nguy hiểm đối với người trưởng thành. Thực chất, bệnh viêm amidan ở người lớn thường dễ bị xem nhẹ và nhầm lẫn với các bệnh đường hô hấp thông thường khác, dẫn đến những sai sót trong phương pháp điều trị và làm tăng nguy cơ biến chứng.
Tùy theo mức độ viêm nhiễm và thể trạng của từng bệnh nhân, viêm amidan ở người lớn có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm sau đây:
- Biến chứng tại chỗ: Nếu tình trạng viêm nhiễm chỉ xảy ra ở các khối amidan, không lan sang khu vực lân cận, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ loét khe amidan, áp xe amidan,…
- Biến chứng khu vực lân cận: Amidan bị viêm loét lâu ngày sẽ trở thành ổ nhiễm khuẩn, lan sang khu vực lân cận và gây ra các bệnh lý liên quan như viêm tai giữa, viêm xoang, viêm phổi, viêm phế quản,…
- Biến chứng khu vực xa: Vi khuẩn từ ổ viêm amidan ở người lớn có thể di chuyển vào máu gây nhiễm khuẩn huyết. Nếu người bệnh không được cứu chữa kịp thời có thể bị sốc nhiễm trùng dẫn đến tử vong.
- Biến chứng viêm amidan do nhiễm liên cầu: Trường hợp viêm amidan do nhiễm liên cầu khuẩn nhóm A có thể biến chứng thành các bệnh lý nguy hiểm như thấp tim, viêm màng não, viêm khớp cấp,…
Nguyên nhân viêm amidan ở người lớn
Nhìn chung, nguyên nhân gây viêm amidan ở người lớn tương đối giống với trẻ em, chủ yếu là do sự tấn công của các tác nhân gây bệnh vào trong hầu họng. Cụ thể, người lớn bị viêm amidan có thể do những yếu tố sau đây:
- Các loại vi khuẩn, virus: Theo các chuyên gia, hơn 60% các trường hợp viêm amidan ở người lớn là do đường hô hấp bị nhiễm khuẩn, virus. Một số loại vi khuẩn thường gặp bao gồm liên cầu tán huyết nhóm A, tụ cầu khuẩn, chủng khuẩn ái khí, yếm khí,…
- Yếu tố vệ sinh: Thói quen vệ sinh răng miệng không sạch sẽ, đăng răng không đúng cách,… tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh trú ngụ trong khoang miệng và tấn công các khối amidan.
- Môi trường ô nhiễm: Theo thống kê, những người sống trong môi trường ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với các chất độc, bụi bẩn và khí thải,… cũng có nguy cơ bị viêm amidan cao hơn.
- Yếu tố thời tiết, khí hậu: Thời tiết và nhiệt độ thay đổi thất thường khiến cơ thể bạn không kịp thích nghi, làm giảm sức đề kháng và khả năng chống chọi với các tác nhân gây bệnh. Đây cũng là một trong những yếu tố nguy cơ của bệnh viêm amidan ở người lớn.
- Thói quen ăn uống, sinh hoạt: Người có thói quen lạm dụng rượu bia, chất kích thích và đặc biệt là thuốc lá, cũng có nguy cơ bị viêm amidan cao hơn.
- Có bệnh nền về hô hấp: Những trường hợp đang gặp vấn đề về hô hấp như viêm họng, viêm phế quản,… nếu không được chữa trị đúng cách để bệnh tái phát nhiều lần cũng sẽ dẫn đến tình trạng viêm amidan.
- Yếu tố bẩm sinh: Một số người có cấu trúc vòm họng bẩm sinh khác biệt so với người bình thường như họng có nhiều khe, hốc khiến vi khuẩn có nhiều chỗ ẩn nấp và trú ngụ gây viêm nhiễm.
Triệu chứng viêm amidan ở người lớn
Biểu hiện của viêm amidan ở người lớn tương đối rõ ràng và dễ nhận biết, nhưng thường ít nghiêm trọng hơn so với trẻ em khiến nhiều người có tâm lý chủ quan, xem nhẹ.
Theo các bác sĩ, người bệnh nên đi thăm khám và có biện pháp chữa trị nếu xuất hiện những dấu hiệu bị viêm amidan ở người lớn như sau:
- Vòm họng sưng đỏ đặc biệt là ở hai khối amidan. Có thể xuất hiện mảng trắng hoặc một lớp màng mỏng trên bề mặt.
- Cổ họng đau rát, đặc biệt là khi nhai nuốt thức ăn và nói chuyện.
- Ho khan, ho có đờm liên tục trong nhiều ngày.
- Miệng có mùi khó chịu, giọng nói bị biến đổi.
- Đầu và tai đau nhức.
- Hạch bạch huyết ở cổ hoặc dưới hàm cũng bị sưng viêm.
Ngoài ra, viêm amidan ở người lớn còn kèm theo một số triệu chứng như ngủ ngáy, cơ thể mệt mỏi, thiếu năng lượng, sốt cao,… Sốt viêm amidan ở người lớn thường không nghiêm trọng như đối với trẻ nhỏ. Thực chất, đây là phản ứng tự nhiên trong cơ thể trước sự tấn công của các tác nhân gây bệnh
Việc phát hiện các dấu hiệu viêm amidan ở người lớn từ sớm là hết sức quan trọng. Đây là một trong những yếu tố quyết định phương pháp và hiệu quả điều trị đối với từng bệnh nhân. Dựa trên từng giai đoạn của bệnh, các bác sĩ sẽ đưa ra liệu trình chữa bệnh khác nhau.
Cách điều trị viêm amidan ở người lớn hiệu quả nhất
Viêm amidan ở người lớn có thể chữa trị bằng nhiều phương pháp bao gồm cả Tây Y, Đông Y và mẹo dân gian. Tùy theo thể trạng của từng bệnh nhân, nguyên nhân và mức độ viêm nhiễm, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất. Điều quan trọng là bệnh nhân cần đến thăm khám từ sớm, tránh để lâu ngày khiến quá trình chữa bệnh càng thêm khó khăn.
Dưới đây là một số cách chữa bệnh viêm amidan ở người lớn được áp dụng phổ biến hiện nay.
Trị viêm amidan ở người lớn theo Đông Y
Theo các thầy thuốc Đông Y, bệnh viêm amidan ở người lớn xảy ra dưới tác động của các yếu tố phong hàn, nhiệt độc và tà khí từ bên ngoài. Người bệnh bị tổn thương phế khí, hỏa hư, tân dịch hao tổn dẫn đến suy giảm sức đề kháng và gây viêm nhiễm. Dựa trên quan điểm này, các bài thuốc Đông Y trị viêm amidan ở người lớn đều tập trung vào ba yếu tố chính, đó là:
- Bồi bổ can tạng, khai trừ tà khí.
- Tiêu viêm, giảm sưng, thanh phế và hóa đờm.
- Thanh nhiệt cơ thể, đào thải độc tố và tăng cường lượng huyết.
Theo đó, bạn có thể tham khảo 3 bài thuốc trị viêm amidan người lớn được nhiều người sử dụng say đây:
- Bài thuốc trị viêm amidan số 1: Sử dụng các dược liệu sinh địa, thù nhục, đan bì, huyền sâm, hoài sơn, thủy đề, phục linh, thiên hoa phấn, địa cốt bì, rễ tri mẫu, xạ can.
- Bài thuốc trị viêm amidan ở người lớn số 2: Bao gồm các dược liệu khẩu kỳ, bạch truật, trúc căn, cam thảo, đương quy, sài hồ, trần bì, điều đảng sâm, đương quy, thăng ma, hoàng cầm, ô mai.
- Bài thuốc trị viêm amidan cấp ở người lớn: Ô mai, mạch môn, huyền sâm, bạch sâm, tang bạch bì, thạch hộc, tri mẫu, xạ can, bối mẫu.
Thuốc Đông Y có ưu điểm là lành tính, nguyên liệu là các thảo dược tự nhiên phù hợp với nhiều đối tượng. Do đó, người bệnh có thể duy trì sử dụng thuốc trong thời gian dài mà không làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Nhiều bài thuốc còn có tác dụng bồi bổ, thanh nhiệt, giúp người bệnh có cảm giác thèm ăn và ăn ngon miệng hơn.
Tuy nhiên, người bệnh cần kiên trì sử dụng trong thời gian dài, đồng thời chú ý lựa chọn những cơ sở uy tín để được thăm khám và bốc thuốc chính xác, gia giảm liều lượng sao cho phù hợp nhất với thể trạng.
Trị bằng phương pháp Tây Y
Bên cạnh các bài thuốc Đông Y, trị viêm amidan ở người lớn theo Tây Y cũng là phương pháp được nhiều người bệnh lựa chọn. Nhờ sự phát triển của y học hiện đại, người bị viêm amidan có thể cân nhắc giữa việc sử dụng thuốc và các biện pháp can thiệp ngoại khoa tùy theo mức độ nghiêm trọng và thể trạng của mình.Tốt nhất bạn nên đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để lắng nghe tư vấn và đưa ra quyết định phù hợp nhất, tránh để lại những hệ lụy không mong muốn cho sức khỏe.
Sử dụng thuốc
Trường hợp bị viêm amidan ở người lớn có thể được chỉ định sử dụng những loại thuốc sau đây:
- Thuốc kháng sinh: Thường được chỉ định cho những trường hợp bị viêm amidan do vi khuẩn, virus gây nên, có nguy cơ biến chứng cao. Một số loại thuốc kháng sinh thường dùng bao gồm Augmentin, Ampicillin, Zinnat, Cephalexin,…
- Thuốc kháng viêm, tiêu sưng: Giúp làm giảm nhanh triệu chứng sưng tấy và ngăn ngừa ổ viêm lan rộng. Một số loại thuốc khám viêm phổ biến hiện nay bao gồm Amitase, Methylprednisolon, Prednisolon,…
- Thuốc giảm đau và hạ sốt: Paracetamol, Ibuprofen đây là những loại thuốc không cần đơn kê của bác sĩ, tuy nhiên bạn cũng nên đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất trước khi sử dụng.
- Bên cạnh đó, bệnh nhân bị viêm amidan ở người lớn cũng có thể được chỉ định dùng thêm một số loại thuốc như thuốc trị ho (Dextromethorphan, Neo Codion,…),
Thuốc Tây trị viêm amidan mang lại hiệu quả nhanh và tương đối thuận tiện cho người bệnh. Tuy nhiên, bạn cũng không nên lạm dụng thuốc quá mức, hoặc tự ý gia giảm liều dùng. Điều này có thể làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí là gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm hơn.
Phẫu thuật cắt amidan
Cắt amidan là thủ thuật ngoại khoa thường được chỉ định với những trường hợp viêm nhiễm ở mức độ nặng, việc sử dụng thuốc không còn phát huy tác dụng. Phương pháp này tương đối phổ biến ở Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, vẫn cần có sự chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa để hạn chế tối đa rủi ro có thể gặp phải.
Theo đó, người bệnh sẽ được chỉ định phẫu thuật trong những trường hợp sau:
- Viêm amidan đã chuyển sang giai đoạn mãn tính, mỗi năm tái phát từ 5 – 6 lần.
- Khối amidan sưng to, vượt quá kích thước cho phép gây cản trở hoạt động ăn uống, hít thở của bệnh nhân.
- Tình trạng viêm nhiễm tương đối nặng, có nguy cơ biến chứng cao.
- Các phương pháp trị viêm amidan ở người lớn khác không còn phát huy tác dụng.
Trong quá trình phẫu thuật, người bệnh cũng có thể đối mặt với một số rủi ro như mất máu quá nhiều, đột quỵ,… Do đó, các trường hợp bị viêm amidan có bệnh lý nền hoặc trên 45 tuổi cần hạn chế phẫu thuật.
Các bài thuốc dân gian trị viêm amidan ở người lớn
Các bài thuốc dân gian trị viêm amidan ở người lớn mang lại hiệu quả rõ rệt và phù hợp với thể trạng của nhiều người. Những nguyên liệu được sử dụng trong những phương pháp này cũng rất dễ kiếm, dễ làm, giúp người bệnh tiết kiệm tối đa chi phí điều trị.
Bạn có thể tham khảo 3 bài thuốc trị viêm amidan ở người lớn hiệu quả và đơn giản sau đây:
- Bài thuốc từ mật ong rừng: Mỗi ngày dùng 2 – 3 thìa cà phê mật ong rừng, ngậm trong miệng và từ từ nuốt xuống cổ họng. Hoặc bạn có thể pha mật ong với nước ấm vào uống vào mỗi buổi sáng. Cách này sẽ giúp bạn tiêu diệt tối đa các loại vi khuẩn, virus gây viêm nhiễm trong khoang miệng.
- Bài thuốc trị viêm amidan ở người lớn từ lá hẹ: Dùng một nắm lá hẹ tươi, rửa sạch rồi cắt thành từng khúc nhỏ. Sau đó bỏ lá hẹ vào bát, hấp cách thủy cùng 2 – 3 thìa đường phèn trong khoảng 15 phút. Tắt bếp và để hỗn hợp nguội bớt rồi ăn cả nước lẫn cái, duy trì thực hiện 2 – 3 lần mỗi ngày sau các bữa ăn chính.
- Bài thuốc kết hợp tỏi và mật ong: Chuẩn bị một củ tỏi tươi, bóc vỏ rồi rửa sạch và băm thật nhuyễn. Sau đó trộn cùng một thìa cà phê mật ong nguyên chất. Ngậm hỗn hợp trên 2 – 3 lần mỗi ngày.
Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng rất nhiều loại dược liệu khác như nghệ tươi, lá đinh lăng,… để cải thiện tình trạng bệnh. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng, phương pháp trị viêm amidan này chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ. Nếu sau một thời gian sử dụng, bệnh có xu hướng chuyển biến nghiêm trọng hơn, bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và hướng dẫn điều trị đúng cách.
Viêm amidan ở người lớn ăn gì, kiêng gì?
Bên cạnh việc áp dụng những phương pháp điều trị chuyên sâu, người bệnh cũng cần lưu ý thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt. Bởi lẽ, tình trạng bệnh có thể chuyển biến nặng hơn nếu bệnh nhân sử dụng những thực phẩm có khả năng kích ứng ổ viêm.
Mặt khác, nếu xây dựng được một chế độ ăn uống hợp lý, các triệu chứng sẽ nhanh chóng được đẩy lùi, đồng thời nguy cơ tái phát bệnh cũng giảm đi đáng kể.
Vậy người lớn bị viêm amidan nên sử dụng những thực phẩm nào?
- Các loại hoa quả, trái cây có hàm lượng Vitamin C và A cao như cam, quýt, dâu tây, chanh leo, bưởi nhằm tăng cường sức đề kháng và cải thiện hệ miễn dịch tự nhiên cho cơ thể. Đồng thời đẩy nhanh quá trình hồi phục của người bệnh.
- Các loại của quả và rau xanh chứa nhiều nước như dưa chuột, cải thảo, rau đay, mùng tơi,….
- Thực phẩm giàu kẽm và Protein như thịt bò, rong biển, gan giúp cơ thể luôn có một nguồn năng lượng dồi dào, đảm bảo các hoạt động sống, đặc biệt là hoạt động của cơ quan hô hấp.
Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần hạn chế những món ăn sau đây:
- Thực phẩm khô cứng, khó nhai và khó tiêu hóa như bánh mì và hoa quả sấy khô, hạt đậu phộng, hạnh nhân, hạt hướng dương,…
- Món ăn sử dụng nhiều dầu mỡ và gia vị.
- Các chất kích thích và đồ uống có cồn gây hại cho cơ thể như rượu, bia, thuốc lá, cà phê,…
- Đồ ăn có hàm lượng axit cao, dễ gây kích ứng như chan, quất, cốc, me,…
Cách phòng ngừa viêm amidan ở người lớn
Để phòng ngừa bệnh viêm amidan ở người lớn, bạn cũng cần lưu ý những nguyên tắc sau:
- Luôn chú ý giữ ấm cho cơ thể, đặc biệt là vùng cổ mỗi khi thời tiết thay đổi.
- Hạn chế đến những nơi có môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi và hóa chất độc hại.
- Đeo khẩu trang mỗi khi ra ngoài để bảo vệ hệ hô hấp và sức khỏe của bản thân.
- Ăn ngủ đúng giờ, hạn chế thức khuya và việc quá sức khiến cơ thể suy nhược.
- Nói năng nhẹ nhàng, âm lượng vừa đủ nghe, tránh hò hét hoặc nói chuyện lớn tiếng làm tổn thương đến cổ họng.
- Tích cực tập thể dục và giữ cảm xúc ở trạng thái cân bằng, tinh thần lạc quan, thoải mái.
Bị viêm amidan ở người lớn làm ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt của bạn. Do đó, bạn cần chú ý chăm sóc sức khỏe, bảo vệ hệ hô hấp trước những tác động tiêu cực ngoài môi trường. Nên chủ động thăm khám ngay khi các triệu chứng mới xuất hiện để giảm nguy cơ biến chứng.
BÀI VIẾT HAY
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!